Kamuda maliyetleri "enerji tasarrufuyla karşılama" dönemi

İSTANBUL (AA) - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, enerji verimliliğinin toplumsal kültürün parçası haline gelmesinde kamunun örnek olmasını amaçladıklarını belirterek, "Kamunun yıllık enerji gideri yaklaşık 6 milyar lira. Yaptığımız çalışmalar sonucu burada yüzde 40'a varan, yani 2,4 milyar liralık enerji tasarruf potansiyeli söz konusu. Bu potansiyelin gerçekleşmesi için Enerji Performans Sözleşmelerini (EPS) devreye alacağız. EPS ile kamu idarelerinin maliyetlerini, sağladıkları tasarruflar karşılayacak." dedi.

Dönmez, Enerji Verimliliği Derneği İstişare Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, Türkiye'nin enerji zengini bir ülke olmadığını ve yurtdışı kaynaklı her enerjinin ekonomiye yük olduğunu söyledi.

Türkiye'nin enerji talebinin de giderek arttığını kaydeden Dönmez, enerji yoğunluğunun gelişmiş ülkelere kıyasla yüzde 40'a yakın azaltılabilecek bir potansiyel olduğunu dile getirdi.

Dönmez, bu yüzden enerji verimliliğinin toplumsal kültürün bir parçası haline getirilmesi gerektiğini ifade ederek, şöyle devam etti:

"Enerji verimliliğini kısa dönemli bir gider kalemi değil, aksine getirileriyle hem aile bütçesine hem de ülke bütçesine getirileri olan, uzun vadede karlılığı yüksek bir ticari yatırım aracı olarak görmeliyiz. Her sene elektrik ve doğal gazda vatandaş memnuniyetini ölçen anketler yaptırıyoruz. Bu sene ilk defa sorularımız içinde enerji verimliliği uygulamalarını ölçen sorular da oldu. Enerji verimliliği uygulamalarında her sene artan bir grafik söz konusu. Son olarak doğal gaz dağıtım sektörü için yaptırdığımız ankette, son 1 yıl içinde evinde enerji verimliliği uygulaması yapanlarının oranının yüzde 40'a kadar yükseldiğini görüyoruz. İstediğimiz oranda değil ama bu yönde pozitif bir gelişme var."

- "Kamu öncülük edecek"

Türkiye'nin Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı'nı yaklaşık 1,5 yıl önce uygulamaya başladığını anımsatan Dönmez, bu kapsamda 2017-2018 döneminde enerji verimliliğine 1,35 milyar dolar yatırım yapıldığını söyledi.

Bakan Dönmez, bu yatırımın karşılığında 308 milyon dolarlık bir tasarruf elde edildiğini belirterek, "Bu konuda kamunun örnek olmasını istiyoruz. Cumhurbaşkanlığı Genelgesi kapsamında 2023 sonuna kadar kamu binaları için en az yüzde 15 enerji tasarrufu elde edilmesi gerekiyor. Kamu binalarındaki dönüşüm için Dünya Bankası'ndan yaklaşık 4 milyon doları hibe olmak üzere 200 milyon dolarlık kredi temin ettik. Kamunun yıllık enerji gideri yaklaşık 6 milyar lira. Yaptığımız çalışmalar sonucu burada yüzde 40'a varan, yani 2,4 milyar liralık enerji tasarruf potansiyeli söz konusu." bilgisini paylaştı.

Bu potansiyelin gerçekleşmesi için de Enerji Performans Sözleşmelerini (EPS) devreye alacaklarını dile getiren Dönmez, "EPS ile kamu idarelerinin maliyetlerini, sağladıkları tasarruflar karşılayacak. 15 yıla kadar uzun dönemli sözleşme yapabilme imkanı getirildi. Enerji verimliliği danışmanlık şirketleri kurumlarda etütlerini yapacak ve uygulanacak verimlilik önlemlerini belirleyecek. Uygulama aşamasından sonra, referans tüketimle yeni tüketim arasındaki farkı tahsil edecek ve sistemi süreç sonunda kurumlara devredecek. Aslında, kazan-kazan modelinin en güzel örneği." diye konuştu.

- "Yeni finansman üzerinde çalışmalar sürüyor"

Dönmez, enerji verimliliğini çeşitli uygulamalarla toplumun tüm kesimlerine yaymayı hedeflediklerini ifade ederek, bu kapsamda "Aklınla Verimli Yaşa" sloganıyla bir iletişim kampanyası başlattıklarını açıkladı.

Bu kampanyayla hanelerde enerji verimliliğiyle ilgili önce farkındalık yaratılması, bilinç seviyesinin artırılması ve bunun davranış değişikliğine dönmesini amaçladıklarını anlatan Dönmez, şunları kaydetti:

"Kampanyayla enerji verimliliğini teşvik ederken, çevreyi koruma ve enerjide dışa bağımlılığın azaltılması gibi konularda da farkındalık artırıcı içerikleri de zamanla paylaşacağız. Enerji verimliliği faaliyetlerini artıracak en önemli başlıklardan biri de finansmandır. Enerji verimliliğinin ticari bir ürün haline gelerek piyasa karşılığının oluşturulduğu yeni nesil modeller üzerinde çalışıyoruz. Bu kapsamda, Hazine ve Maliye Bakanlığı koordinatörlüğünde Dünya Bankası ile 200 milyon dolar, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası ile de 50 milyon avroluk bir çalışma yürütüyoruz. Dünya Bankası ile ayrıca yerel yönetimleri de kapsayan 300 milyon dolarlık daha kapsamlı bir finansman üzerinde çalışıyoruz."

- "Yeni bir istihdam alanı"

Enerji Verimliliği Derneği Başkanı Murat Kalsın da enerji verimliliğine geçen yıl dünya çapında 234 milyar dolar yatırım yapıldığını ve bu sektördeki yatırımların enerji üretim yatırımlarıyla neredeyse eşit seviyeye geldiğini dile getirdi.

Türkiye'nin her yıl 700 binin üzerinde gence yeni iş imkanı oluşturması gerektiğine dikkati çeken Kalsın, enerji verimliliğinin kalifiye gençlerin iş hayatına atılmasını sağlayarak istihdam oluşturacak yeni ve önemli bir sektör olduğunu söyledi.

"Aklınla Verimli Yaşa" sloganıyla başlatılan "Enerji Verimliliği ve Yenilenebilir Enerji Alanlarında Kamu Farkındalığının Artırılması" iletişim kampanyası, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından Avrupa Birliği (AB) hibesi ve Dünya Bankası ile birlikte yürütülüyor.